بیماریهای مشترک انشان و دام :
هدف کلی :
شناسایی بیماران مبتلا به بیماریهای مشترک بین انسان وحیوان شامل :(تب مالت ، سالک ، کالاآزار ،توکسوپلاسموز، CCHF ، جنون گاوی ، تب هموراژیک ، سیاه زخم ، آنفولانزای پرندگان کیست هیداتیک حیوان گزیدگی ، بورلیا ، هاری و ...
اهداف اختصاصی :
• بیماریابی، درمان و پیگیری بیماران مبتلا به بیماری مشترک بین انسان و حیوان
• پیشگیری از عوارض بیماری
• کاهش ابتلاء و هزینه های اقتصادی ناشی از بیماری
• افزایش سلامتی و طول عمر بیماران
برنامه ها و سطوح ارائه خدمات :
*خانه بهداشت:
• بیماریابی بموقع و مستمر
• ارجاع بیماران شناسایی شد ه به پزشک و نظارت بر درمان آنها
• پیگیری بیماران تا حصول بهبودی کامل
• آموزش به عموم مردم ، بیماران و اطرافیان بیمار بصورت مداوم
• همکاری با مسئولین در خصوص مبارزه با ناقلین بیماری و اتلاف سگهای ولگرد
• شناسائی کانونهای بیماری
• گزارش سریع موارد بیماری و فعالیتهای انجام شده به مراکز بهداشتی درمانی
* مراکز بهداشتی درمانی :
• هماهنگی و آموزش مستمر بهورزان
• تدارک لوازم مورد نیاز خانه های بهداشت
• پایش و نظارت بر اقدامات بهورزان
• ارسال گزارش عملکرد فعالیتهای مرکز و خانه های بهداشت به مرکز بهداشت شهرستان
*مرکز بهداشت شهرستان :
• آموزش رده های میانی پرسنل بهداشتی
• تهیه لوازم مورد نیاز مراکز بهداشتی درمانی و خانه های بهداشت
• هماهنگی و پشتیبانی اجراء برنامه ها
• پایش ونظارت دقیق مراکز بهداشتی درمانی و خانه های بهداشت
• گزارش موارد بیماری و فعالیتهای مراکز بهداشتی درمانی به مرکز بهداشت استان
* مرکز بهداشت استان :
• برگزاری جلسات آموزشی و ابلاغ دستورالعمل های کشوری جدید به مرکز بهداشت شهرستانها
• هماهنگی وتدارک برنامه های مورد نیاز جهت اجراء
• پایش و نظارت برنامه ها در شهرستانهای تابعه
• آنالیز داده ها و ارسال پس خوراند به مراکز بهداشت شهرستانها
• گزارش نتایج اقدامات و فعالیتهای انجام شد ه به مرکز مدیریت بیماریها
تب مالت (Brucellosis) :
اهمیت بهداشتی :
این بیماری بیشتر یک بیماری شغلی است و نزد کسانی که با حیوانات یا بافت های آلوده کار می کنند، به خصوص کارگران کشاورزی، دامپزشکان و کارگران کشتارگاه ها مشاهده می شود. شیوع آن در مردان بیشتر از زنان است. هم چنین در مصرف کنندگان شیر و فراورده های لبنی غیر پاستوریزه شایع تر است.
بیماری به وسیله تماس با بافت، خون، ادرار و ترشحات بدن حیوان آلوده یا با خوردن شیر خام و فرآورده های شیری حیوانات آلوده منتقل می شود. آلودگی از راه تنفسی، فرد به فرد، جفت و خود تلقیحی واکسن دام ها نیز دیده می شود
تب( با الگوی مداوم، متناوب و یا نا منظم)، سر درد، ضعف، تعریق، درد مفاصل، کاهش وزن، افسردگی و درد عمومی بدن از علائم بالینی بیماری می باشند. بروسلا می تواند در کبد، طحال، استخوان ها و برخی اندام های دیگر عفونت چرکی موضعی ایجاد کند.
تشخیص:
• جدا کردن عامل بیماری زا از نمونه های بالینی
• وجود تیتر سرمی بروسلا به روش آگلوتیناسیون برابر با 80/1 در حد اقل یک نمونه سرم
• افزایش حد اقل 4 برابر در تیتر آگلوتیناسیون بروسلا به فاصله 2 هفته
تعاریف اپیدمیولوژیک :
مورد مظنون:
بیمار با علائم بالینی مطرح کننده بروسلوز که همراه با ارتباط اپیدمیولوژیک با موارد حیوانی مشکوک یا قطعی مبتلا به بیماری یا فرآورده های آلوده حیوانی باشد.
مورد محتمل :
مورد مظنونی که آزمایش رزبنگال مثبت داشته باشد در آزمایش رایت دارای تیتر مساوی یا بالای 80/1 باشد.
مورد قطعی :
مورد مظنون یا محتملی که تشخیص آن با یافته های آزمایشگاهی تایید شود.
گزارش دهی: غیر فوری
پروتکل کشوری برخورد با بیماری :
اقدامات لازم در اولین برخورد با بیمار :
• گزارش به مرکز بهداشت شهرستان
• درمان بیمار بر اساس پروتکل کشوری مطابق جدول 21-1
• آموزش به بیماران و اطرافیان
• اقدامات لازم برای اطرافیان یا بهداشت محیط
• اطرافیان بیمار باید از نظر مصرف فرآورده های مشابه که سبب بروز احتمالی بیماری شده است بررسی شود.
• شیر باید پاستوریزه شده باشد یا جوشانده شود.پنیر تازه به مدت حد اقل 2 ماه در آب نمک نگهداری و سپس مصرف شود.
اگر شما در بخش خصوصی فعالیت می کنید:
• به مراکز بهداشت شهرستان و یا استان محل اقامت خود گزارش دهید.
• بر اساس پروتکل کشوری بیمار را درمان کنید.
• به خانواده بیمار در مورد استفاده از مواد لبنی پاستوریزه آموزش دهید
• در صورت تمایل اطلاعات مربوط به بیماری تب مالت را در محدوده محل سکونت و با طبابت خود از مرکز بهداشت شهرستان خود جویا شوید.
• می توانید در برنامه های باز آموزی ویژه مراکز بهداشت شرکت کنید.